مدارگرد تاریخ ساز هند در مریخ به کار خود سرانجام داد - وبلاگ همه خوبا

به گزارش وبلاگ همه خوبا، مدارگرد مریخ هند که نخستین کاوشگر مریخ آسیایی محسوب می گردد، پس از حدود هشت سال فعالیت علمی به کار خود سرانجام داد.

با وجود دستاوردهای کلی میانه، مأموریت مدارگرد مریخ (Mars Orbiter Mission) یا مانگالیان (Mangalyaan) هند یکی از موفقیت های قابل توجه دوران پروازهای فضایی مدرن است. این کاوشگر که در سال 2013 پرتاب شد، نخستین فضاپیمای مریخ بود که به وسیله یک کشور آسیایی ساخته شد و به مدار سیاره سرخ رسید. پیش از این فقط ایالات متحده آمریکا، اتحاد جماهیر شوروی و آژانس فضایی اروپا چنین کاری را انجام داده بودند.

و شاید مهمتر از همه، هند ثابت کرد که می توان با بودجه کم، یک فضاپیمای بادوام و توانمند مریخ را توسعه داد. مأموریت مریخ هند به جای هزینه صدها میلیون دلاری، با فرآیندی که به وسیله مقامات هندی به عنوان مهندسی مالی توصیف می گردد، تنها با حدود 25 میلیون دلار توسعه یافت.

اما اکنون فعالیت این کاوشگر ارزشمند به خاتمه رسیده است و آژانس فضایی هند (ISRO) خاطرنشان کرد که این مأموریت غیرقابل بازیابی است. این به روزرسانی پس از یک جلسه یک روزه ارائه شد. در این جلسه مقامات هند در خصوص فضاپیما و اینکه آیا پس از قطع ارتباط در ماه آوریل که در پی گرفت طولانی و قرارگیری مریخ بین مدارگرد و خورشید صورت گرفت، می توان آن را نجات داد یا خیر، گفت وگو کردند.

آژانس فضایی هند در اطلاعیه خود که روز دوشنبه منتشر شد، گفت: در این نشست ملی، آژانس فضایی هند به این موضوع اندیشید که باید سوخت فضاپیما تمام شده باشد و بنابراین نقطه نگرش مورد نظر برای فراوری برق پایدار، قابل دستیابی نیست.

این آژانس تأکید کرد: تشخیص داده شد که فضاپیما غیرقابل بازیابی است و در خاتمه عمر خود واقع شده است. این مأموریت همواره به عنوان یک شاهکار فناوری و علمی قابل توجه در تاریخ اکتشافات سیاره ای شناخته خواهد شد.

این مدارگرد قطعا فراتر از انتظارات ظاهر شده است. مدارگرد مریخ هند که در ابتدا برای یک عمر شش ماهه طراحی شده بود، حدود هشت سال به فرستادن داده های علمی به زمین مشغول بود.

از جمله یاری های علمی این کاوشگر، ارسال تصاویری منظم از قرص کامل مریخ به صورت رنگی بود که به علت مدار بیضی شکل فضاپیما میسر شد. این در حالی است که بیشتر فضاپیماها در مدار مریخ، زمان خود را در نزدیکی سیاره می گذرانند و مستقیما به سطح آن نگاه می نمایند.

مأموریت مدارگرد مریخ بعلاوه داده های ارزشمندی درباره جو رقیق سیاره سرخ و مشاهده طوفان های گرد و غبار ارائه کرد. به گفته مقامات هندی بیش از 7200 کاربر برای دانلود رایگان داده های جمع آوری شده به وسیله این مأموریت نام نویسی نموده اند.

در نشست به روزرسانی شرایط مدارگرد بعلاوه دانشمندان و مهندسان در خصوص چالش زنده ماندن فضاپیما در دوره های طولانی گرفت تا هفت ساعت صحبت کردند. بخش زیادی از سوخت کاوشگر باید پنج سال پیش مصرف می شد تا امکان تغییر مکان آن برای گذر از گرفت ها و اطمینان از دریافت نور کافی خورشید به وسیله پنل های آن فراهم باشد.

پس از موفقیت مأموریت مدارگرد مریخ، هند منابع بیشتری را به مأموریت های ماه و مریخ اختصاص داد. این کشور هم اکنون در حال برنامه ریزی چندین مأموریت به سطح ماه با هدف نهایی آوردن نمونه های خاک و سنگ قمر زمین است. این کشور طی چند سال آینده یک مدارگرد دیگر هم به مریخ می فرستد و قرار است در نیمه دوم دهه 2020 یک مریخ نورد هم راهی سیاره سرخ کند.

عکس کاور: طرحی گرافیکی از مدارگرد مریخ هند

Credit: ISRO

منبع: Ars Technica