شبی که تلویزیون اعصاب همه را خرد کرد - وبلاگ همه خوبا

به گزارش وبلاگ همه خوبا، پنجشنبه شب قرار بود شبی خاص برای ورزش ایران باشد. تیم جوان و دوست داشتنی والیبال ایران پس از صعود غرورآفرین به مرحله حذفی لیگ ملت های والیبال حالا برای ادامه تاریخ سازی لهستان را پیش روی خود می دید. نبرد ایران-لهستان یک جدال آشنا و حساس برای والیبال دوستان محسوب می گردد. ایران پیروز شده بود در مرحله گروهی همین رقابت ها با نتیجه 3 بر 2 لهستان را شکست دهد و خیلی ها منتظر تکرار این پیروزی بودند؛ اما آنچه پنجشنبه شب نصیب طرفداران ایرانی شد با آنچه منتظرش بودند زمین تا آسمان فرق می کرد، شبی تلخ. شب تلخ ورزش ایران را، اما والیبالیست های ملی پوش خلق نکردند، عامل اصلی تلخی این شب گروه دیگری بودند؛ دست اندرکاران تلویزیون و عوامل پخش مسابقه. پخش همراه با سانسور زیاد بازی آن قدر اعصاب خردکن بود که پس از بازی صدای همه را درآورد. هیچ منتقدی در انتها ملاقات ایران-لهستان در بولونیای ایتالیا که به پیروزی 3 بر 2 لهستان انجامید و حذف ایران را از این رقابت ها رقم زد، از نمایش بازیکنان ایران ایراد نگرفت. انتقاد ها متوجه صداوسیما و نحوه پخش زنده بازی بود. درست است که ماجراجویی والیبال ایران در لیگ ملت ها با این باخت به انتها رسید، اما نمایش شجاعانه بازیکنان جوان بهروز عطایی شایسته تقدیر بود؛ گرچه عملکرد انتقادآمیز تلویزیون کاملا عملکرد ملی پوشان ایران را زیر سایه خود قرار داد.

شبکه های اجتماعی از همان آغاز بازی از جملات اعتراض آمیز پر شد. این نظرات انتقادی در ادامه بیشتر و بیشتر هم شد و در خاتمه بازی انتقاد از تلویزیون حرف اول خیلی ها بود.

این برای اولین بار نبود که تصاویر مسابقات ورزشی در تلویزیون ایران با سانسور و بریده بریده پخش می شد. حدودا دو هفته پیش همین بازی ایران و لهستان در مرحله گروهی هم به این سرنوشت دچار شده بود و مورد انتقاد نهاده شد. اتفاقات پنجشنبه شب، اما در مقایسه با بازی 14 تیرماه هم یک زیاده روی محسوب می شد و قابل مقایسه با نحوه پخش مسابقات والیبال در گذشته نبود. گروهی نوشتند که پنجشنبه شب شاهد سانسور با کمی والیبال بودند. عده ای از صداوسیما خواستند اگر قرار است بازی ها را این گونه پخش کند بهتر است اصلا پخش نکند. گلایه ها زیاد بود؛ اینکه بیننده اصلا از جریان بازی و نحوه ردوبدل شدن توپ و امتیاز ها آگاه نمی شد و مجبور بود صحنه های تکراری را به دفعات ببیند. تلویزیون با این نحوه پخش لذت تماشای یک مسابقه ورزشی مهم را از مخاطبانش گرفت. بسیاری در حین بازی در شبکه های اجتماعی از دیگران می خواستند که به آن ها شبکه یا سایتی را معرفی نمایند که بازی را بدون سانسور پخش کند. بیشتر بینندگان هم در خاتمه بازی در یک جمله هم نظر بودند؛ خردشدن اعصاب.

از وریا تا والیبال

حذف بعضی صحنه ها حین پخش زنده مسابقات ورزشی اتفاق نو و عجیبی نیست. پوشش زنان حاضر در محل مسابقات ورزشی به ویژه در ماه های گرم سال عامل اصلی این حذف ها محسوب می گردد. صداوسیما معمولا مسابقات زنده ای را که در خارج از کشور برگزار می گردد، با چند ثانیه تأخیر روی آنتن می برد و از این چند ثانیه برای پخش تصاویر قبلی به جای تصاویر تماشاگرانی که پوشش شان را نمی خواهد نشان دهد، استفاده می نماید. این رویه سال هاست که انجام می گردد. این بار، اما چه شد که صدای همه را درآورد؟ در سالن والیبال تماشاگران نسبت به استادیوم فوتبال بیشتر در قاب تصویر قرار می گیرند. گرمای بی سابقه این روز های اروپا هم باعث شد پوشش تماشاگران بیشتر از قبل دکمه سانسور را فعال کند. به این موارد باید استفاده از رقصنده ها را هم در حین مسابقه والیبال افزود. این عوامل دست به دست هم داد تا پخش والیبال پنجشنبه شب به آن شکل انتقادآمیز دربیاید.

بعضی فعالان شبکه های اجتماعی معتقدند که شبکه سه این بار در حذف تصاویر زنده و نمایش تصاویر تکراری بسیار زیاده روی کرد و می شد خیلی بهتر عمل کرد و بعضی صحنه های بازی را زیر تیغ سانسور نبرد. این موارد در گذشته هم وجود داشت، نحوه نمایش مسابقات، اما معمولا به این شکل درنمی آمد. حالا پرسش اصلی این است که آیا حجم سانسور در تلویزیون بیشتر شده است؟

این سانسور در شرایطی با موجی از انتقاد های تند مخاطبان همراه شده است که همین چند روز پیش حذف ناشیانه نام وریا از برنامه خندوانه عملکرد صداوسیما را زیر سؤال برد. سانسوری که به وریا غفوری، کاپیتان سابق استقلال ارتباط داشت. عذرخواهی عجیب رامبد جوان، مجری خندوانه هم دردی را دوا نکرد. این برای اولین بار نبود که وریا غفوری در تلویزیون با سانسور روبه رو می شد. شبکه سه هم چند ماه پیش حین مسابقات لیگ عکس غفوری را از میان عکس بازیکنان استقلال حذف نموده بود که آن اقدام با واکنش تند فرهاد مجیدی، سرمربی وقت استقلال همراه شد. خیلی ها این نوع برخورد تلویزیون با وریا را به علت صحبت های انتقادی او درباره شرایط مالی و اجتماعی کشور می دانند و حتی معتقدند غفوری به همین علت از استقلال کنار گذاشته شد و هنوز بدون تیم مانده است.

به هر حال به نظر می رسد موضوع سانسور حالا به یک مشکل اساسی برای صداوسیما آن هم در بخش ورزش تبدیل شده است. مخاطبان ورزشی حالا بیشتر از قبل به این رویکرد تلویزیون معترض اند.

آیا رویکرد تلویزیون تغییر خواهد نمود؟

صداوسیما حالا با سیل انتقاد از سوی مردم، رسانه ها و کارشناسان به خاطر عملکردش در زمینه سانسور ورزشی روبه روست. باید دید آیا این انتقاد ها عملکرد این ارگان را تغییر می دهد یا خیر. تلویزیون در گذشته چند بار در رویداد های بسیار حساس که قطع تصاویر باعث بی مفهوم شدن پخش رویداد می شد در سانسورنکردن نرمش نشان داد. نمایش مراسم اعطای جام در جام جهانی 2018 روسیه یکی از آن ها بود که نحوه عملکرد شبکه سوم با موارد مشابه متفاوت بود و صحنه هایی نمایش داده شد که قبلا روی آنتن نمی رفت. عادل فردوسی پور، مجری آن برنامه همان موقع از مسئولان صداوسیما به خاطر این تغییر رویکرد تشکر کرد. مراسم قرعه کشی تورنمنت های مهمی مثل جام جهانی هم همواره یک چالش مهم برای صداوسیما بوده است. والیبال، اما اکنون به یک معما تبدیل شده است. منتقدان همه یک سؤال دارند چرا یکباره حذف تصاویر والیبال این قدر زیاد شده است؟ چرا تصاویر ردوبدل شدن توپ هم سانسور می گردد؟ آیا در این زمینه دستور داده شده بیشتر سخت گیری گردد؟

کارشناسان رسانه در این باره به صداوسیما هشدار می دهند که ادامه این فرایند باعث می گردد مخاطب بستر دیگری به غیر از تلویزیون ایران را برای تماشای رویداد ورزشی مورد علاقه اش انتخاب کند. ضمن اینکه دسترسی به بستر های دیگر هم با وجود ابزار و امکانات کنونی برای خیلی ها سخت نخواهد بود.